Biến đổi khí hậu (BĐKH) gây ra những tác động lớn đến các hệ thống môi trường, xã hội và kinh tế trên toàn cầu. Trí tuệ nhân tạo (AI) đang nhanh chóng nổi lên như một trong những công cụ hiệu quả nhất để giảm thiểu BĐKH. Vậy, AI đang giúp tạo ra một tương lai bền vững hơn như thế nào?
Khi BĐKH tiếp tục là mối đe dọa hiện hữu đối với hành tinh của chúng ta, điều này đặt ra yêu cầu cần phải có các giải pháp sáng tạo để có thể giảm thiểu tác động của nó. Một trong những công cụ hứa hẹn nhất trong kho vũ khí của chúng ta là công nghệ AI, có tiềm năng cách mạng hóa cách tiếp cận của chúng ta trong việc giải quyết các thách thức toàn cầu.
Bằng cách thu thập và phân tích các bộ dữ liệu phức tạp về khí thải, tác động khí hậu,… AI có thể được tận dụng để giúp tất cả các bên liên quan – từ các nhà hoạch định chính sách và tổ chức phi chính phủ đến các tập đoàn và nhà đầu tư – thực hiện cách tiếp cận dựa trên dữ liệu và thông tin để xây dựng một xã hội xanh hơn và bền vững hơn .
Dưới đây là một số cách mà công nghệ AI có thể được sử dụng để giải quyết các thách thức về BĐKH trên toàn cầu:
AI giúp nâng cao độ chính xác của các mô hình khí hậu
Các nhà khoa học và chuyên gia nghiên cứu về sự nóng lên của toàn cầu sử dụng các mô hình khí hậu để hiểu các tương tác phức tạp giữa những thành phần khác nhau của các hệ thống trên trái đất, nhờ đó chúng ta có thể dự đoán chính xác hơn các tác động tiềm ẩn của BĐKH. Công nghệ AI giúp nâng cao độ chính xác và hiệu quả của các mô hình này bằng cách kết hợp lượng dữ liệu khổng lồ và xử lý nhanh chóng, chính xác.
Trong khi đó, các thuật toán học máy có thể xác định các mẫu trong dữ liệu mà các nhà nghiên cứu khó có thể thấy rõ, điều này giúp tinh chỉnh các dự đoán về điều kiện khí hậu trong tương lai và cung cấp thông tin cho việc ra quyết định và ban hành chính sách.
Quản lý lưới điện thông minh dựa trên AI
Để phát triển bền vững hơn, chúng ta cần tối ưu hóa mức tiêu thụ năng lượng và giảm lãng phí. Quản lý lưới điện thông minh dựa trên AI có thể đảm bảo được cả hai vấn đề này.
Lưới điện thông minh sử dụng các công nghệ cảm biến, truyền thông và điều khiển tiên tiến để quản lý việc sản xuất, phân phối và tiêu thụ điện năng hiệu quả hơn. Quản lý lưới điện thông minh có thể phân tích dữ liệu thời gian thực từ nhiều nguồn khác nhau như cảm biến và đồng hồ thông minh để phát hiện các mẫu và dự đoán nhu cầu năng lượng chính xác hơn. Điều này cho phép tối ưu hóa việc phân bổ các nguồn năng lượng, nhờ đó chúng ta có thể giảm lãng phí và đảm bảo cung đáp ứng đủ cầu.
Lưới điện thông minh cũng có thể tự quản lý các nguồn năng lượng phân tán, như tấm pin mặt trời và hệ thống lưu trữ năng lượng, để cân bằng lưới điện và tránh tình trạng quá tải hoặc mất điện đột ngột.
Tối ưu hóa việc triển khai và vận hành các loại hệ thống năng lượng tái tạo
Tích hợp các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng gió và mặt trời là rất quan trọng để hạn chế phát thải khí nhà kính. AI có thể tối ưu hóa việc triển khai và vận hành các loại hệ thống năng lượng này bằng cách phân tích các kiểu thời tiết, dự báo quá trình tạo năng lượng và tối đa hóa sản lượng để có thể đảm bảo nguồn cung cấp năng lượng ổn định.
Tối ưu hóa thiết kế và hoạt động của các công nghệ thu giữ carbon
Thu giữ carbon, còn được gọi là thu hồi và lưu trữ carbon (CCS), là một chiến lược quan trọng trong cuộc chiến chống BĐKH. CCS là một quá trình liên quan đến việc thu giữ khí thải carbon dioxide (CO2) do các nguồn liên quan đến năng lượng và công nghiệp tạo ra trước khi chúng được thải vào khí quyển.
Mục tiêu chính của việc thu hồi carbon là giảm thiểu việc giải phóng CO2, một loại khí nhà kính chính góp phần vào sự nóng lên toàn cầu. Các nhà khoa học có thể sử dụng AI để tối ưu hóa thiết kế và hoạt động của các công nghệ thu giữ carbon này để chúng hiệu quả hơn và tiết kiệm chi phí hơn.
Dự đoán thiên tai
Các nhà khí tượng học và nhà khoa học khí hậu đang sử dụng AI để dự đoán và giảm thiểu tác động của các thảm họa thiên nhiên liên quan đến khí hậu như bão, lũ lụt và cháy rừng.
Với AI, các nhà khoa học có thể phân tích chính xác lượng lớn dữ liệu để xác định các xu hướng cho thấy khả năng xảy ra thảm họa – sau đó, họ có thể phát triển và triển khai các hệ thống cảnh báo sớm để giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản do thiên tai.
Giám sát hệ sinh thái
Một phần quan trọng trong việc theo dõi tác động của BĐKH là theo dõi sự thay đổi về đa dạng sinh học và tài nguyên thiên nhiên. Chúng ta có thể sử dụng các công cụ do AI cung cấp để theo dõi các hệ sinh thái bằng cách xử lý lượng lớn dữ liệu từ hình ảnh vệ tinh, cảnh quay bằng máy bay không người lái và các nguồn khác.
Các nhà bảo tồn cũng có thể sử dụng thuật toán học máy để xác định những thay đổi về độ che phủ đất, phân bố loài và các chỉ số sinh thái khác.
Hỗ trợ xác định các chiến lược hiệu quả
Các nhà hoạch định chính sách có thể sử dụng các mô hình do AI tạo ra để xác định các chiến lược hiệu quả nhất nhằm giảm phát thải khí nhà kính, thúc đẩy thích ứng và tăng cường khả năng phục hồi.
Sau khi các chính sách được đưa ra, các nhà lãnh đạo cũng có thể sử dụng AI để theo dõi hiệu quả của chúng, nhờ đó các chính phủ có thể sử dụng các nguồn lực một cách hiệu quả nhất có thể.
Giải quyết vấn đề BĐKH bằng việc sử dụng công nghệ AI một cách thích hợp đòi hỏi sự phối hợp toàn cầu, không chỉ về mặt địa lý mà còn trên các lĩnh vực chính trị, xã hội và kinh tế. Chính phủ, ngành công nghiệp, xã hội dân sự và các tổ chức quốc tế đều có vai trò chính trong nỗ lực khẩn cấp này./.